Symbole w sztuce sepulkralnej cz.2.
"Cmentarz jest tekstem kultury, zespołem znaków, mających przypominać żyjącym o minionym istnieniu ludzkim."
Symbole śmierci, jej atrybuty i personifikacje. Tanatos, bóg śmierci, często mylony jest z aniołami. Pojawia się jako skrzydlaty młodzieniec lub chłopiec trzymający płonącą pochodnię, która jest cały czas opuszczona lub zgaszona.Anioły wprowadzone w okresie romantyzmu zadomowiły się na stałe w krajobrazie cmentarnym. W tradycji chrześcijańskiej anioł zawsze oznaczał wysłannika, posłańca Bożego, zaś w sztuce cmentarnej wskazywał i akcentował śmierć. Anioły na cmentarzu są symbolem duchowości. Pilnują grobu i są uważane za posłańców między Bogiem a człowiekiem. Anioł może pojawiać się w różnych pozycjach, każdy we własnym rozumieniu człowieka, np. Anioł z otwartymi skrzydłami reprezentuje lot duszy do nieba, a płaczący symbolizuje smutek z powodu przedwczesnej śmierci. Najczęściej widzimy ich wizerunki na grobach dzieci.Od XVI-XVII w. motyw urny coraz częściej pojawiał się na pomnikach nagrobnych, a szczególną popularność zyskał w XVIII i na początku XIX w. (neoklasycyzm). W owym też czasie wszedł do kanonu symboli nagrobnych, toteż w ciągu następnych stuleci artyści cmentarni chętnie się do niego odwoływali. Urnę odczytywano bowiem po prostu jako symbol ludzkiej nicości i marności doczesnej powłoki człowieka, po której zostanie tylko proch.Uścisk dłoni, nawiązujący do słynnego fresku Michała Anioła. W sztuce cmentarnej symbolizuje wieczną miłość i wierność, a także ponowne zjednoczenie po śmierci. Jeśli odczytamy dodatkowe wskazówki, np. Du wirst mir unvergesslich sein./ Pozostaniesz na zawsze w mej pamięci./ możemy domyślać się, że chodzi tutaj o groby par małżeńskich. Uścisk dłoni może symbolizować również zetknięcie się dwóch istot: boskiej i ziemskiej. Dłonie postrzegane są jako ważny symbol życia: wyryte na nagrobkach pokazują relacje zmarłego z innymi ludźmi oraz z Bogiem.
Grobowiec rodziny Killisch. Widzimy płaskorzeźbę ukazującą kobietę z profilu, siedzącą, opierającą głową o kamień nagrobny z napisem "Requiesco in pace"/ Odpoczywam w pokoju. Płaczki i żałobnice w XIX wieku stanowiły ważny element wyrażania żalu, opłakiwania zmarłego. Personifikacja żalu najczęściej przedstawia młodą, piękną kobietę, przyodzianą w luźną szatę, spowitą welonem okrywającym twarz pełną smutku. Żałobnice obejmują urny okryte kirem, lub oplecione girlandami trzymają chyląc się w geście pełnym rozpaczy nad zmarłym. cdn.
Tekst: M.Grygo
barbara.willan@gmail.com
Strona internetowa jest wspierana finansowo przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Redaktor strony internetowej: Ewa Dulna
Skontaktuj się z nami
mail: barbara.willan@gmail.com
tel. 606 680 218
ul. Prosta 17/3
Olsztyn 10 - 029
Zrobione w WebWave CMS